Լանդշաֆտ. հոդված

Ամեն տարի մենք միլիոնավոր մարդկանց թաղում ենք հողի մեջ, և դա բացասաբար է անդրադառնում հողի վիճակի և հետևաբար այն ամենի վրա, ինչի համար մենք օգտագործում ենք այն։                                                          Ժամանակակից թաղման ավանդույթները մի փոքր տարբերվում են այն ավանդույթներից, որոնք ի սկզբանե եկել էին մեր նախնիները:  Երկրի վրա թաղման ծեսն այսօր ձեռք է բերել բազմաթիվ լրացուցիչ տարրեր՝ մենք մահացածներին իջեցնում ենք պողպատե ներդիրներով փայտե դագաղներում և դիակները զմռսում թունավոր հեղուկներով: Մոլորակի բնակչության հետ մեկտեղ աճում է նաեւ մահացածների թիվը, որոնց թաղումը հողը դարձնում է գյուղատնտեսության համար բացարձակապես ոչ պիտանի։

Մարդիկ հաճախ չեն էլ մտածում մեր բնության վրա ավանդական թաղման սովորույթների հետևանքների մասին: Եկեք նայենք, թե կոնկրետ ինչպես ենք մենք վնասում շրջակա միջավայրը՝ գնալով ավելի ու ավելի շատ մահացած մարդկանց գերեզմաններ ուղարկելով։

Ի՞նչ վատ բան կա ավանդական թաղումների մեջ:
Ժամանակին գերեզմանոցներ էին կազմակերպվում ծայրամասերում, բայց քաղաքներն աճում են, ուստի այսօր գերեզմանատեղերը հաճախ շրջապատված են բնակելի տարածքներով. միևնույն ժամանակ թաղումներով տարածքը աղտոտում է հողը և ստորերկրյա ջրերը։ Խոսքն ամենևին էլ մարդկային մարմնի քայքայված արտադրանքի մասին չէ. դրանք ինքնին ամենաէկոլոգիապես մաքուր բանն են, որը թաղման ժամանակ հայտնվում է գետնի տակ. շատ ավելի վտանգավոր է, քան այն, ինչ գալիս է հանդերձանքի մեջ: Դագաղները պատրաստված են պարզ պլանավորված տախտակներից (այդպիսիք օգտագործվում են ամենաբյուջետային թաղումների համար), դրանք կարող են պաստառապատվել գործվածքով, իսկ փայտը կարելի է լաքապատել։ Թանկարժեք դագաղները պատրաստված են թանկարժեք փայտից և հագեցած են ձուլման մետաղական կցամասերով:Դագաղի մեջ, որը սովորաբար ներսից ծածկված է կտորով, դրվում են լրացուցիչ գործվածքներ՝ բարձ և ծածկոց, ծիսական ժապավեններ և այլ զարդեր։ Մի մոռացեք թաղման հագուստի մասին, որոնք հաճախ գնում են հատուկ արարողության համար։

Եթե ​​մարմինը պետք է տեղափոխվի ինքնաթիռով, ապա օգտագործվում են հերմետիկ փակ ցինկի դագաղներ։ Ռուսաստանում զինվորականներին ամենից հաճախ այդպես են թաղում, սակայն ԱՄՆ-ում պողպատե դագաղներում հուղարկավորելու պրակտիկան նույնպես տարածված է քաղաքացիական բնակչության շրջանում։ Բայց նույնիսկ ավելի պարզ դագաղներն ազդում են շրջակա միջավայրի վրա: Ըստ Կանաչ թաղման խորհրդի՝ կազմակերպության, որը սահմանում է «կանաչ» հուղարկավորությունների չափանիշները, միայն Ամերիկայում ավանդական թաղումների միջոցով, մոտ 50 հազար խորանարդ մետր փայտ, ավելի քան 16 միլիոն լիտր զմռսման հեղուկ, ավելի քան 1,5 միլիոն տոննա ամրացված: բետոն, 17 հազար տոննա պղինձ և բրոնզ և գրեթե 65 հազար տոննա պողպատ։ Մետաղների քայքայման արտադրանքը (օրինակ՝ թունավոր աղերը) վնասում են բույսերի աճին։ Բացի այդ, պաշարները սպառվում են, և նման ռեսուրսները միայն մեկ անգամ օգտագործելը չափազանց վատնում է. մենք մետաղը թաղում ենք հողի մեջ՝ հանուն մեկ արարողության, իսկ ամբողջ անտառները հատվում են դագաղներ պատրաստելու համար (միայն ԱՄՆ-ում, դրա համար անհրաժեշտ է տասնյակ հազարներ. ծառերից):Առանձին-առանձին արժե անդրադառնալ զմռսման վրա։ Սա մի պրոցեդուրա է, որը պետք է դադարեցնի քայքայման գործընթացը. այն իրականացվում է մահից հետո մարմինը պահպանելու համար։ Անհնար է ամբողջությամբ դադարեցնել քայքայումը, այն կարելի է միայն մի փոքր դանդաղեցնել՝ հատուկ միացություններ ներարկելով։ Զմռսման հեղուկը զարկերակների միջոցով ներարկվում է արյան մեջ կամ մարմնի խոռոչներ՝ հատուկ կտրվածքների միջոցով։Զմռսման համար նախատեսված կոմպոզիցիաները տարբեր են՝ դրանք կարող են ներառել ֆորմալին, սուբլիմատ, սպիրտ, ցինկի քլորիդ, գլիցերին: Մեկ մարմնի մշակման համար սովորաբար պահանջվում է երեքից չորս լիտր լուծույթ: Որպես քաղցկեղածին ճանաչված ֆորմալդեհիդի լուծույթը՝ ֆորմալինը, չափազանց թունավոր է, և ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ նրանք, ովքեր հաճախ են շփվում դրա հետ, ունեն քաղցկեղի զարգացման ավելի բարձր ռիսկ: Բացի այդ, ֆորմալինը մտնում է հող, և դա լավ չէ շրջակա միջավայրի և բոլորիս համար։.

Դիակիզումը մնացորդները տնօրինելու «մաքուր» միջոցի համբավ ունի. մարմնից մնում է միայն մոխիրը, որը կարող է ցրվել օդում (եթե, իհարկե, օրենքները թույլ են տալիս): Այնուամենայնիվ, դիակիզարանների աշխատանքը ամենևին էլ անվնաս չէ մթնոլորտի համար։ Այրման գործընթացում արտադրվում են բազմաթիվ վնասակար նյութեր, այդ թվում՝ դիօքսին, ծծմբի երկօքսիդ և ածխաթթու գազ, որոնք ազդում են կլիմայի վրա։ Եվ այս ամենը չհաշված ածխածնի հետքը։ Քամու մեջ մոխրի ցրումը նույնպես կարող է բոլորովին անվնաս չլինել, օրինակ՝ ալպյան միջավայրերում և փխրուն էկոհամակարգերով վայրերում։Դիակիզումից հետո մոխրի հետ վարվելու այլընտրանքային եղանակներ կան: Օրինակ, ԱՄՆ-ում կա Let Your Love Grow ծրագիր, որը բույսերի համար մոխիրը խառնում է հողի հետ: Մեկ այլ տարբերակ է Eternal Reefs էկո-ծառայությունը. դիակիզված մնացորդները խառնվում են ցեմենտի նման հատուկ միացության հետ, որն օգտագործվում է ծովային կենդանիների կացարաններ կառուցելու համար:

Լեռնային լանդշաֆտներ և լեռնային . վերընթաց գոտիներ

Ուսումնասիրել Հայաստանի լեռնային գոտիները: Բերել օրինակներ: Ինչ յուրահատկություններով է օժտված լեռնային լանդշաֆտը:

Continue reading Լեռնային լանդշաֆտներ և լեռնային . վերընթաց գոտիներ

Լանդշաֆտային Թաղանթը և Նրա Բաղադրիչները

Լանդշաֆտային թաղանթ համարում ենք աշխարհագրական թաղանթի մասը, որտեղ իրար մեջ են թափանցում քարոլորտը, ջրոլորտը, մթնոլորտը, որտեղ կենտրոնացված է կենսոլորտի հիմնականզանգվածը, որտեղ գտնվում է մարդն իր աշխատանքային գործունեությամբ: Continue reading Լանդշաֆտային Թաղանթը և Նրա Բաղադրիչները

Լանդշաֆտային Թաղանթը և Նրա Բաղադրիչները

Լանդշաֆտային թաղանթ համարում ենք աշխարհագրական թաղանթի մասը, որտեղ իրար մեջ են թափանցում քարոլորտը, ջրոլորտը, մթնոլորտը, որտեղ կենտրոնացված է կենսոլորտի հիմնականզանգվածը, որտեղ գտնվում է մարդն իր աշխատանքային գործունեությամբ: Continue reading Լանդշաֆտային Թաղանթը և Նրա Բաղադրիչները

Լանդշաֆտների սոցիալ-տնտեսական ֆունկցիան

Ջերմոցային էֆեկտը և օզոնի թաղանթը

Ջերմոցային էֆեկտը կապվում է մթնոլորտում մարդածին ազդեցությամբ ածխաթթու գազի ավելացման հետ, որի հետևանքով խախտվում է Լե Շատելյեի սկզբունքը: 2000թ.աշխարհում այրվել է 15մլրդ տ պայմանական վառելանյութ, և օդը հարստացել է CO2գազով (նաև ջերմոցային այլ գազերով): Բուդիկոն ուսումնասիրեց ածխաթթու գազի ավելացման իրողությունը և պարզվեց, որ մեր մոլորակի երկրաբանական պատմության տարբեր փուլերում CO2 գազը մթնոլորտում տարբեր տոկոսային պարունակություն է ունեցել. դրա հետևանքով էլ կլիմայական փոփոխություններ են եղել: Ներկայումս տեղի է ունենում ջերմաստիճանի բարձրացում 10տարում 0,3օ-ով, ենթադրվում է, որ 2025թ. ջերմաստիճանը կբարձրանա 2-2,5օ-ով: Կարևոր հիմնահարց է օզոնային թաղանթի պահպանության հիմնահարցը: Ստրատոսֆերայում օզոնային թաղանթը (O3) երկիրը պահպանում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից: Սակայն մարդը, արդյունաբերության գործունեությունը իր թափոններով քայքայում է թթվածնի 3 ատոմների կազմը, Օ3-ի քանակը մթնոլորտում պակասում է, որը վտանգավոր հետևանքներ է ունենալու : Արդյունաբերական և կենցաղային թափոնները բարձրանալով դեպի ստրատոսֆերա՝ռեակցիայի մեջ են մտնում օզոնի հետ: Օր. երբ սառնարանները շարքից դուրս են գալիս,ֆրեոնը ցնդում է և վեր բարձրանալով՝ ռեակցիաայի մեջ մտնում օզոնի հետ: Ներկայումս շատ երկրներում արգելված է ֆրեոն օգտագործել, արգելվում է արդյունաբերական թափոններ բաց թողնել, որոնք քայքայում են օզոնային էկրանը:

Լանդշաֆտագիտության ուսումնասիրման մեթոդները

1. Ստացիոնար և կիսաստացիոնար մեթոդներ: Երբ երևույթը ուսումնասիրելու համար կայան են հիմնում և տարիներ շարունակ ամեն օր մի քանի անգամ դիտարկումներ են կատարում ու գրանցում տվյալները:

2. Դաշտային հանույթի մեթոդ: Սա լանդշաֆտագիտության ամենահիմնական մեթոդն է: Կազմվում է արշավախումբ, մշակում են ծրագիր և դուրս գալիս դաշտ՝ դիտարկումներ կատարելու և քարտեզագրելու:

3. Փորձագիտական մեթոդ: Բնության մեջ կան շատ երևույթներ, որ հազվադեպ են կրկնվում: Դրա համար պետք է արհեստականորեն ստեղծել այդ երևույթը և ուսումնասիրել: Օրինակ՝ սելավները:

Continue reading Լանդշաֆտագիտության ուսումնասիրման մեթոդները

(Untitled)

Ինչ է ուսումնասիրում լանդշաֆտագիտությունը:

Լանդշաֆտագիտությունը ուսումնասիրում է աշխարհագրական լանդշաֆտը, այսինքն բնությունն է նրա ուսումնասիրման օբյեկտը` բնական տարածքային համալիրը իր բոլոր բաղադրիչներով։

Որոնք են լանդշաֆտագիտության խնդիրները:

Լանդշաֆտագիտության խնդիրն է երկիրը դիտել որպես մի բարդ, բազմաթիվ գործոններով հյուսված համակարգ, այն ճանաչել բազմակողմանիորեն, որպեսզի ոչ մի բաց տեղ չմնա, հնարավոր լինի լանդշաֆտը օպտիմացնել և այն դարձնել առավելագույնս արդյունավետ։

Ինչ է լանդշաֆտը:

Լանդշաֆտը երկրի մակերևույթի տարածություն՝ տեղամաս է, որին բնորոշ Է ռելիեֆի, կլիմայի, հողի, բուսական ու կենդանական աշխարհի և որոշ համակցություն: